EMITT Fuarında düzenlenen ‘Başkanlar Oturumu’na katılan TÜRSAB Başkanı Firuz Bağlıkaya, TTYD Başkanı Oya Narin ve TÜROFED Başkanı Erkan Yağcı sektörün sıcak gündemini değerlendirdi .
“70, 80 milyona çıkmak daha zor olacak”
Moderatörlüğünü TÜROFED Eski Başkanı ve Antalya Büyükşehir Belediye Başkan danışmanı Osman Ayık’ın yaptığı panelin katılımcılarından Erkan Yağcı, turizm sektörünün çok sıkıntılı dönemleri atlatarak bugünlere geldiğini ifade etti. 2024 yılında Türkiye’nin 62 milyon turist 61 milyar dolar turizm gelirine ulaştığını kaydeden Yağcı, “Bundan sonra 70, 80 milyona gelmek daha zor olacak. Çünküm yüzde 7, 8’lik artışlarla gideceğiz. Yeni bir iletişim modeline ihtiyaç var. Bu sektörün önemi artık herkes tarafından kabul edildi. Bundan sonrasını ortak akılla geliştireceğimize inanıyorum. Sektörün geldiği büyüklüğü kabul edip ona güre düzenleme ve strateji geliştirmek gerekiyor.” diye konuştu.
Sürdürülebilirlik konusunda sadece çevresel sürdürülebilirliğin konuşulduğunu kaydeden Yağcı.” Ama işletmelerin sürdürülebilirliği de son derce önemli. Türkiye’nin 60 milyondan 70, 80 milyona çıkabilmesi için ürün ve pazar çeşitliliğinin de sağlaması gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
“Türkiye’de aşırı turizm sorunu yok”
Günümüz dünyasının fenomeni haline gelen yapay zekanın, pazarlama dışında, en az etkileyeceği sektörün turizm olduğunu kaydeden Yağcı, yapay zeka konusunda doğru veri, bu verilerin doğru işlenmesinin doğru yorumlanmasının önemine dikkat çekti.
Türkiye’de şu anda bir ‘aşırı turizm’ sorunu olmadığını kaydeden Yağcı, “Türkiye’nin üç ana destinasyonu Antalya, İstanbul ve Muğla. Ama 80 milyon ziyaretçi sayısına ulaşmak için turizmi diğer destinasyonlara yaymak gerekiyor. Öte taraftan, Türkiye’de şu aşamada bir aşırı turizm sorunu yok. İspanya’da şu anda turistin nüfusa oranı 1’e üçken, bizde 1’e bile değil. Ama alt yapının buna hazırlanması başka bir şey. Hollanda’daki veya İspanya’daki durumun bizde olduğunu söylemek için çok erken.” dedi.
Oya Narin: Facianın nedeni iletişimsizlik
Yaşanan hazin olayın (Kartalkaya faciası) arkasında da iletişimsizlik olduğunu belirten TTYD Başkanı Oya Narin, iletişimsizliği hem turizm STK’larında hem de devlet kademelerinde gözlemlediklerini ifade etti. Narin “Türkiye’yi turizmde 130, 140 milyar dolara taşıyacak en önemli konu iletişimdi. Özal bunu yaptı. İnsanları tıpladı ve ‘ben böyle bir şey yapmak sitiyorum’ diyerek yola çıktı.” dedi.
“Turizm geliri enflasyon karşısında geriye gitti”
Turizm yapılan her kasabada refahın yükseldiğine dikkat çeken Narin “Bundan sonra olması gereken şey daha fazla iletişim kurmak. Ben TTYD Başkalığına geldiğimde Turizm İstişare Kurulunu yeniden harekete geçirmek istedim ve geçirdik ama şu anda devam ettiremiyoruz. Sürdürülebilir turizm yapabilmemiz için üst gelir grubuna hitap eden destinasyonları yakalamalıyız. Biz artık turizm gelirinde 900 dolarlarda gidemeyiz. Enflasyon rakamları göz önüne alındığında geriye gitmişiz. Bizim İspanya gibi 1300, 1400 dolara çıkmamız gerekiyor. Yatırım ortamı şu anda karman çorman.Krdiler 19 milyar dolarladan 12 milyar dolara geriledi.” ifadelerini kullandı.
Firuz Bağlıkaya: Türkiye turizmine ilişkin veriler doğru değil
Türkiye turizmine ilişkin verilerin doğru olmadığını ileri süren TÜRSAB Başkanı Firuz Bağlıkaya ise, Bakan Ersoy’a yüklendi. Bağlıkaya “Verilerimizle ilgili çok ciddi sıkıntı var. Nereden nereye gitttiğimizi anlamak için doğru verilere ihtiyaç var. Bu veriler iki kez revize edildi. Türkiye’ye gelen turist sayısında revizyon yapılmadı ama turizm gelirinde revizyon yapıldı ve yüzde 25 oranında artış yapıldı. Dolayısıyla şu anda konuşulan veriler bizim doğru bulduğumuz veriler değil.” şeklinde konuştu.
TGA kurulurken, 18 tane yönetim kurulu üyelerinden sadece bir tanesini seyahat acentelerine verildiğine dikkat çeken Bağlıkaya, devamında şu noktaların altını çizdi:
Tanıtıma İtalya 32, İspanya 28, Türkiye 272 milyon euro harcadı
Kendi otellerini seyahata acentelerini seyahat acentelerine pazarlatan oteller, neredeyse 15 kişi olarak orada. Ama biz bir kişi ile oradayız. Bizim seyahat acenteleri olarak hem verilerle hem de seyahat acentelerini konumladırılması ile ilgili sorunlarımız var.
TÜİK’e gider müdahale edersiniz ve kalkıp bu verileri rakiplerimizle mukayese ederseniz olmaz. Çünkü onlarla aynı hesaplama yöntemini kullanmadan mukayeseyi onlarla yapıyorsun. Buna rağmen şok gerideyiz. TÜRSAB 5-6 senedir yok sayıldığı için bizim feryadımız biraz fazla.
2022’de İspanya yüzde 71,2023’te yüzde 80 büyüdü. İtalya 2022’de yüzde 49,9 ve yüzde 52,4 büyüdü. Türkiye’nin büyüme oranı yüzde 49. Aslında artış hızında diğer rakiplerimizin hepsinin gerisindeyiz.
Bu işi yaparken TGA’nın nasıl bir bütçe kullandığını bilen var mı? 272 milyon euro kullanmış 2023 yılında. Fransa 28 milyon euro, İtalya 32 milyon euro kullanmış. Yani rakiplerimizin 10 misli, 8 misli para kullanmışız ama büyüme oranımız rakiplerimizin altında.
"Kırılan tek rekor sayın bakanın görev süresi”
Bunu aşmak için turizmin ülke sathına yayılması, pazar çeşitlemesi ve üst gelir grubunun alınamsı gerekiyor. TÜİK’in gelir düzeyi turiste ilişkin verilerini 2022’sen itiBaren kapattılar. Çünkü tersine gidiyordu. Gelir düzeyi düşük turist sayısı artıyor. Pazarlama açısından geriye gittik çünkü biz doğal artışları bile yakalayamadık.
Uçuyoruz, rekor kırıyoruz dediğiniz için geçenlerde cumhurbaşkanı çok para kazanıyorsunuz biraz yatırım yapın dedi. Hangi bankaya gitsek siz parayı koyacak yer bulamıyorsunuz diyor. Son 4-5 yıl kayıp yıllardır. Son 4-5 yılda kırılmış tek rekor var, o da sayın bakanın bakanlık süresidir.
“Acentelere tesisleri denetleyin diyeceğiz”
Yurt dışından tur operatörleri gelip Türkiye’deki otelleri denetler ve otellerden çeşitli güvenlik düzenlemeleri ister. Türkiye’de turizm şirketleri tarafından uygulanan bir şey değil bu.
Tesisler yönetmeliğ 13 farklı zamanda 58 kere değiştirilmiş ve bunların hiçbirinde yangın yok. Bu olayda hepimizin kendi çapımızda sorumlulularımız var.
Bundan sonra acentelere, ‘çalıştığınız otellerde bunlara dikkat edin’ diye kitapçıklar vereceğiz. Bunu İngiliz Seyahat Acentaları Birliğinin (ABTA) kitabında uyarladık. Bu kitapta sadece yangın kısmı 40 sayfa."