VTB, Sberbank ve MTS Bank, Türkiye'deki müşterileri için yeni bir ödeme hizmeti sunduklarını açıkladı. Bunlardan Sberbank’ınki henüz uygulama aşamasında bulunuyor. Artık Rusya'ya ait banka kartlarıyla Türkiye'deki tüm mağazalarda ödeme yapmak mümkün hale gelecek. Bu işlem, Rusya'daki SBP (Hızlı Ödeme Sistemi) ile benzer şekilde, QR kod aracılığıyla gerçekleştirilecek ve sadece bir akıllı telefon yeterli olacak.
QR kod ile ödeme kolaylığı
VTB Bankası, 12 Mart 2025 itibarıyla müşterilerinin Türkiye’de QR kod kullanarak alışveriş yapabileceğini duyurdu. Ödeme yapmak için "VTB Online" uygulaması açılıp, ödeme terminalindeki QR kodun taratılması yeterli olacak. Ödeme onaylandıktan sonra, ruble cinsinden işlem gerçekleştirilecek ve otomatik olarak Türk lirasına çevrilecek. İşlem ücreti alınmazken, tek seferde 10 bin ila 350 bin ruble arasında ödeme yapılabilecek.
Sberbank da benzer bir hizmetin test aşamasında olduğunu ve Mart ayı sonunda tam olarak devreye alınacağını belirtti. Ödeme süreci VTB ile tamamen aynı olacak ve Türkiye genelinde QR kod ile ödeme kabul eden tüm satış noktalarında geçerli olacak.
MTS Bank ise hizmetini duyuran üçüncü banka oldu. MTS’nin sunduğu yenilik, kullanıcıların yalnızca banka hesaplarından değil, aynı zamanda cep telefonu bakiyelerinden de ödeme yapabilmesi.
MTS’nin açıklamasına göre, bu ödeme yöntemi Türkiye’nin ulusal QR kod standardı olan TR QR ile çalışıyor. Bu, Türkiye’deki ödeme sistemlerinin ortak bir platform üzerinden entegre olduğu anlamına geliyor. Dolayısıyla, bu yöntemi destekleyen Rus bankalarının sayısının artması bekleniyor.
ATOR’un bülteninde yer alan habere göre Türkiye’de Rus banka kartlarıyla ödeme Y-yapabilmek için şu şartlar gerekiyor:
• VTB, Sberbank veya MTS Bank mobil uygulamasının yüklü olduğu bir akıllı telefon (zamanla diğer bankalar da eklenecek).
• Uygulamada tanımlı, bakiyesi bulunan bir banka kartı (Mir, Visa veya Mastercard kullanılabilir).
• İnternet bağlantısı (ödeme işlemleri NFC yerine internet üzerinden gerçekleştiriliyor).
• Ödeme sırasında mağaza görevlisinden "karekod" ile ödeme talep edilmesi.
Yöntemin avantajları:
• Daha geniş kabul alanı (Mir kartlarından daha yaygın kullanılabilir).
• Fiziksel kart taşıma zorunluluğu olmaması.
• QR kod ile ödeme yöntemi, Rusya’da yaygın olarak kullanıldığı için kullanıcılar için tanıdık bir sistem.
• Hem Mir hem de Visa/Mastercard kartlarıyla işlem yapılabilir.
Kısıtlamalar:
• Şu an yalnızca belirli Rus bankalarının müşterileri kullanabilir (ancak genişleme bekleniyor).
• Yalnızca akıllı telefon sahipleri bu yöntemi kullanabilir.
• İnternet bağlantısı zorunlu.
• QR kod ile nakit çekim yapılamıyor.
Alternatif QR kod ödeme yöntemi: Troy kartları
Türkiye’de QR kod ile ödeme sistemi yeni değil. Rus Mir kartlarının Türkiye’de kullanımı engellendikten sonra, alternatif ödeme yöntemleri arayışına girildi. Bu kapsamda, Türkiye’nin ulusal ödeme sistemi olan Troy kartları devreye alındı.
Troy kartları, Türkiye’de tıpkı Mir’in Rusya’da olduğu gibi yasal olarak her mağazada kabul edilmek zorunda. Troy’un sunduğu en büyük avantajlardan biri, doğrudan Türk lirası cinsinden işlem yapılabilmesi. Rus turistler, Letim uygulaması aracılığıyla sanal Troy kartı oluşturup, bu kartı SBP üzerinden ruble ile yükleyebilir ve ardından Türkiye’de QR kod ile ödeme yapabilir.
Troy kartları ile Rus bankalarının QR ödeme sisteminin farkları:
• Troy kartı, bir Rus bankasına ait değil, doğrudan Türkiye merkezli bir kart.
• Rus bankalarındaki hesaplardan Troy kartına SBP üzerinden ruble transferi yapılarak bakiye yüklenebilir.
• Troy kartı ile yapılan ödemelerde ekstra döviz kuru dönüşümü olmaz, çünkü doğrudan lira ile işlem yapılır.
• Troy kartları ile ATM’den nakit çekmek mümkündür.
• Troy kartları, yalnızca Türk e-ticaret sitelerinde kullanılabilir.
• Fiziksel Troy kartı da sipariş edilebilir (ücretli bir hizmettir).
QR Kod ile ödeme sisteminin geleceği
Rus banka kartları ile QR kod ödeme sisteminin Türkiye’de uzun vadede kalıcı olup olmayacağı belirsizliğini koruyor. 2022 yılında, Mir kartlarının Türkiye’de kabulü uluslararası baskılar nedeniyle sona erdirilmişti. Ancak Rus bankaları, QR kod sisteminin benzer bir baskıya maruz kalmayacağını düşünüyor.
Öte yandan, son dönemde Rusya ve Türkiye arasındaki finansal ilişkilerde olumlu gelişmeler yaşanıyor. 2024 yılında Sberbank, Türkiye’ye lira cinsinden para transferlerini yeniden başlatırken, 2025 yılı itibarıyla VTB de lira hesapları açmaya başladı. Uzmanlara göre, bu gelişmeler Türkiye’nin finansal sisteminde Rus bankalarına yönelik daha olumlu bir yaklaşımın işareti olabilir.
VTB yetkilileri, bu ödeme yönteminin ilerleyen dönemde dost ülkelerde de uygulanabileceğini belirtti. Bu sistemin diğer turistik destinasyonlara yayılması halinde, Rus turistlerin seyahatleri sırasında ödeme işlemleri daha da kolaylaşabilir.
