Dünyanın en popüler turizm destinasyonlarından biri olan Bali, kitle turizminin olumsuz etkileri ve düzensiz ziyaretçiler nedeniyle yeni bir düzenleme üzerinde çalışıyor. Yetkililer, Bhutan'daki gibi günlük bir turist vergisi uygulamayı gündeme getirdi.
Endonezya’nın ünlü turizm merkezli Bali, Bhutan Krallığı’ndaki benzer şekilde, sürdürülebilir turizmi teşvik etmek amacıyla yabancı ziyaretçilerden günlük 100 dolar (95 €) tutarında bir 'Sürdürülebilir Kalkınma Ücreti' vergisi almayı tartışıyor.
Plajları, zengin mutfağı, kültürel mirası ve uygun konaklama imkanlarıyla her yıl milyonlarca turisti ağırlayan Bali, bu yoğun turist akışının getirdiği trafik sıkışıklığı, düzensiz yapılaşma ve saygısız turist davranışları gibi sorunlarla mücadele ediyor.
Turizmin 2019 yılında Bali ekonomisinin yüzde 60'ından fazlasını oluşturduğu belirtilse de yerel halk, bu yoğunluktan giderek daha fazla rahatsızlık duyuyor. Özellikle bazı turistlerin yerel geleneklere saygısız davranışları kamuoyunda tepkilere yol açtı. Örneğin, 2023 yılında bir Rus sosyal medya fenomeni kutsal bir ağacın üzerinde çıplak poz verdiği için sınır dışı edildi. Ayrıca birçok turistin vize kurallarını ihlal ederek yasa dışı çalıştığı tespit edildi.
Turist vergisi davranışları değiştirebilir mi?
Euronews'te yer alan habere göre Bali yetkilileri, turizmi sürdürülebilir hale getirmek ve yerel halkın refahını korumak amacıyla çeşitli önlemler üzerinde çalışıyor. 2023 yılında trafik kazalarını azaltmak için turistlerin motor kiralamasının yasaklanması gündeme gelmişti. Ayrıca, bazı bölgelerde yeni otel, villa ve gece kulübü inşaatları durdurulmuştu.
Bali Valisi Wayan Koster, 2023 yılında Bhutan modeline benzer bir turist vergisi önerisinde bulunmuştu. Geçtiğimiz Şubat ayında Bali'ye giriş yapan turistlerden 150.000 Endonezya rupisi (9 €) tutarında bir çevre koruma ücreti alınmaya başlandı. Şimdi ise yetkililer, daha yüksek harcama yapan turistleri çekmek amacıyla günlük bir turist vergisi uygulamasını yeniden değerlendiriyor.
Dünya genelinde turist tergileri
Turist vergileri farklı şekillerde uygulanabiliyor. Bazı ülkeler giriş ücreti alırken, bazıları konaklama süresine bağlı olarak gece başına ek vergi talep ediyor. Örneğin, İskoçya'nın başkenti Edinburgh, turizm gelirlerini altyapı, konut ve kültürel projelere aktarmak için yeni bir vergi uygulamayı planlıyor. İtalya ise aşırı turizmin önüne geçmek için bazı bölgelerdeki günlük vergileri artırmayı değerlendiriyor.
Ancak turist vergilerinin her zaman kalabalıkları azalttığı söylenemez. Örneğin, Barcelona'da yıllardır uygulanan turist vergilerine rağmen kent, aşırı turizm sorununu tam anlamıyla çözemedi. Hatta geçen yaz yerel halk, turistleri protesto ederek bazılarını suyla ıslatıp "Evine dön!" sloganları attı.
Taylan da turistlerden vergi almayı planlıyor
Güneydoğu Asya’da yalnızca Bali değil, Tayland da turist vergisi planlarını hayata geçirmeye hazırlanıyor. Ülke, 2025 sonuna kadar tüm yabancı ziyaretçilerden 300 baht (8,50 €) giriş ücreti almayı hedefliyor. Yetkililer, bu ücretin dijital giriş kartı sistemi üzerinden kolayca tahsil edilmesini planlıyor.
Avrupa’dan Güneydoğu Asya’ya kadar birçok ülke turizm vergilerini tartışırken, Bali’nin bu önerisi küresel ölçekte sürdürülebilir turizm üzerine devam eden tartışmaların bir parçası haline geldi. Ancak yüksek maliyetlerin gerçekten turistleri caydırıp caydırmayacağı ya da sadece seyahat eğilimlerini değiştirip değiştirmeyeceği henüz net değil.
