Turizm Ekonomi - Ortaya çıkışıyla birlikte Silikon Vadisi'ndeki yapay zeka dünyasını altüst eden Çin merkezli yapay zeka uygulaması Deepseek, OpenAI ve Google gibi büyük oyuncularla rekabet edebilecek üretken bir model olma özelliği taşıyor. Şu anda olay şey aslında TikTok'un ortaya çıkışındaki durumla hemen hemen aynı.
Yapay zeka teknolojisini demokratikleştirme iddiası
Dev teknoloji şirketlerinin hisselerinde büyük düşüşler yaşanmasına neden olan, düşük bütçeli ancak yüksek hedeflere sahip bu teknolojik gelişmenin turizm endüstrisini de önemli ölçüde dönüştürebileceği düşünülüyor.
Teknolojisini rakiplerine kıyasla çok daha düşük yatırım maliyetleri ile hayata geçirdiğini açıklayan Deepseek, bunun yapay zekaya erişimi demokratikleştireceğini iddia ediyor. Bu açıklama sektörde tepkilere yol açsa da, uzmanlar bunun son zamanlardaki en etkileyici ve şaşırtıcı gelişmelerden biri olduğuna dikkat çekiyor.
Deepseek'in ortaya çıkışının çok keskin sonuçları oldu. Örneğin yapay zeka çip üretiminde lider Nvidia'nın piyasa değerinde bir günde 590 milyar dolarlık bir erime oldu. Teknoloji endeksli Nasdaq endeksi yüzde 3,1 değer kaybetti. Sonrasında toparlansa da, bu alandaki belirsizlikler sürüyor.
Turizm sektörü için potansiyel faydaları
Deeepseek'in ortaya çıkışı turizm sektörü açısından fırsat sunuyor. Eğer yapay zekanın geliştirilme maliyetleri düşerse, seyahat şirketleri de bu teknolojiye daha düşük yatırımlarla ulaşabilirler. Yani Deepseek maliyetleri düşürürse, bu turizm sektörü için pozitif bir gelişme olur.
Ancak, Deepseek'in ortaya çıkışı, online seyahat acenteleri için belirsizlik yarattı. Bazı uzmanlar, yapay zeka teknolojisinin online seyahat acentelerinin yerini alabileceğini düşünüyor. Bununla birlikte, OpenAI geçtiğimiz günlerde Booking Holdings, TripAdvisor, Uber ile anlaşmalar yaptı. Benzer şekilde, Perplexity de TripAdvisor ile işbirliğine gitti.
Pek çok turizm şirketi, maliyet nedeniyle yapay zekaya adapte olamıyor
Yapay zeka alanındaki güçlü rekabet, yeni seyahat planlama araçlarını ortaya çıkarabilir ve turizm endüstrisi ile ilişkileri daha da geliştirebilir. Diğer yandan, yapay zeka, trafiği seyahat arayanlardan uzaklaştırırsa tedarikçiler tüketicilere doğrudan satış yaparak bundan faydalanabilir.
Yapay zekanın turizm sektöründe kullanılmasının önündeki zorluklardan biri, üretken modelleri kullanmanın yüksek maliyetli olması. Turizm sektöründeki birçok girişim, teknik olarak yapay zekaya uyarlanabilir olmasına rağmen yüksek maliyetler nedeniyle bunu yapamıyor.
Eğer Deepseek gelişmiş yapay zeka teknolojisini önemli ölçüde daha düşük bir maliyete sağlayabilirse, her büyüklükteki şirketin yapay zekaya adaptasyonu kolaylaşacak ve bu da sektör genelinde yaygın bir maliyet düşüşünü beraberinde getirecektir.
Deepseek'in turizm sektörü için şu anki mevcut kapasitesi
Deepseek'in seyahat planlama kapasitesi hala geliştirilme aşamasında. Ancak mevcut potansiyel umut veriyor. OpenAI'den farklı olarak, Deepseek gerçek zamanlı web taramaları gerçekleştirebiliyor. İlk testler, Deepseek'in uçuş aramada zorlandığını gösterse de, konuları doğru şekilde bulma konusunda başarılı. Deepseek şu ana kadar turizm sektöründe herhangi bir partnerlik açıklamasa da, uygun maliyet nedeniyle bu tip anlaşmaların yakında ortaya çıkması muhtemel.
ABD ve Avrupa Birliği’nin engelleme ihtimali yüksek
Deepseek'in büyümesi, gizlilik ve denetim/regülasyon gibi bazı soru işaretlerini de beraberinde getirdi. Yapay zeka tabanlı bir arama motoru olarak, ciddi manada kulanıcı datası biriktiriyor ve bu da Avrupa Birliği ve ABD gibi büyük pazarlarda endişelere neden olabilir. Bu konuda TikTok ile ilgili yaşananlar emsal olabilir. Yine menşeili bir uygulama olan TikTok, ulusal güvenlik endişeleri gerekçe gösterilerek ABD ayağını 4 Nisan'a kadar satmaya zorlanıyor. Bu nedenle, Deepseek büyük turizm şirketleri ile işbirliği yaparsa, benzer uygulamalara maruz kalabilir.
Buna karşın, Çinli seyahat sevi Trip.com Group, Deepseek'in olanaklarını kullanarak, kısıtlamasız bir şekilde bundan faydalanabilir.
Fırsatlarla birlikte belirsiz gelecek
Deepseek'in oyuna girmesi, üretken yapay zekanın evriminde çok önemli aşamaya işaret ediyor. Bunun seyahat sektörüne nasıl etki edeceği büyk oranda teknolojik gelişmelerin hızına ve regülasyonla ilgili zorluklarla nasıl başa çıkacağına bağlı.
Eğer Deepseek'in gelişim gelişim maliyeti denildiği gibiyse, sektördeki birçok şirketin yapay zekaya entegrasyonu kolaylaşabilir. Bu da gelişkin bir süreç otomasyonunu ve iyileştirilmiş bir kullanıcı deneyimini beraberinde getirecektir. Ancak güvenlik endişeleri ve yasal regülasyon engeller şirketin kurumsal genişlemesini engelleyebilir.
Yapay zeka pazarındaki rekabet artıyor ve yapay zeka ile seyahat endüstrisi arasındaki ilişki hâlâ araştırma aşamasında. Sektör oyuncularının Deepseek'in gelişmelerini yakından takip etmeleri ve bu teknolojiden nasıl yararlanabileceklerini değerlendirmeleri gerekiyor.