Pandemi sonrası havacılık sektöründeki toparlanma, ABD Başkanı Donald Trump’ın başlattığı ticaret savaşları nedeniyle yavaşlıyor. Allianz Trade'in yayımladığı güncel bir analiz, gümrük vergilerinin hem talep hem de uçak üretimi üzerinde ciddi etkiler yarattığını ortaya koyuyor.
Özellikle United Airlines gibi büyük ABD havayolları, Donald Trump’ın gümrük politikalarının olumsuz etkilerini hissediyor. ABD’nin uyguladığı gümrük vergileri, turizm talebini düşürerek havayollarının doluluk oranlarını önemli ölçüde geriletti. Allianz Trade verilerine göre, ABD içi ve ABD'ye yapılan uçuşlarda doluluk oranı %84’ten %78’e düştü. Özellikle Almanya ve İspanya gibi ülkelerden gelen turist sayısında ciddi azalmalar yaşandı.
Batı Avrupa’dan ABD’ye turizmde sert düşüş
2025 yılı Mart ayında Almanya'dan ABD'ye seyahat edenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre %28 azalırken, İspanya'dan gelen ziyaretçilerin sayısında %25 düşüş kaydedildi. Genel olarak Batı Avrupa'dan ABD'ye dönük turizm hareketinde Mart ayında %17, yılın ilk çeyreğinde ise %7'lik bir gerileme kaydedildi.
Bu gerileme yalnızca Amerikan havayollarını değil, ABD pazarına yüksek oranda bağımlı olan uluslararası havayollarını da olumsuz etkiliyor. ABD, dünya genelinde uluslararası turizm ve yolcu trafiği açısından üçüncü büyük pazar konumunda bulunuyor.
Doluluk ve gelirlerde gerileme
Gümrük vergilerinin açıklanmasının ardından ABD içi ve ABD’ye yönelik uçuşların ortalama doluluk oranı %84’ten %78’e düştü. ABD'li büyük havayolları, 2025 yılının ilk çeyreğinde, bir önceki çeyreğe kıyasla ortalama %10 gelir kaybı yaşadı. Yılın tamamı için ise yalnızca %1’lik bir gelir artışı öngörülüyor ki bu, uluslararası havacılık sektöründe en düşük büyüme oranı.
Avrupa havayolları dirençli
Avrupa merkezli havayolu şirketleri, talepteki düşüşe rağmen daha dirençli bir görünüm sergiliyor. Allianz Trade'in analizine göre, Avrupa havayolları için 2025 yılında ortalama %10 gelir artışı bekleniyor. Bunda, düşük yakıt fiyatlarının önemli bir etkisi bulunuyor. Jet yakıtı fiyatları, 2024 yılına göre %22, 2022’deki zirve fiyatlara göre ise %56 daha düşük seyrediyor.
Kârlılık oranlarına bakıldığında, ABD havayollarının EBITDA marjı %11 düzeyindeyken, Avrupa havayolları %16, Çinli havayolları ise %20 marj yakalıyor.
Uçak fiyatlarında yükseliş devam ediyor
Zayıflayan talebin yanı sıra, artan uçak fiyatları da sektörü baskı altına alıyor. Büyük üreticilerde yaşanan üretim darboğazları teslimat sürelerini uzatırken, fiyatları da artırıyor. Allianz Trade, 2030 yılına kadar uçak fiyatlarının yaklaşık %20 oranında artmasını bekliyor.
Son beş yılda uçak fiyatlarında zaten %16’lık bir artış yaşandı. Ticaret savaşları, bu maliyet baskılarını daha da ağırlaştırıyor. Özellikle Çin gibi ülkelerde hükümet müdahaleleri artarken, Çinli havayollarının ABD’den uçak siparişlerini askıya alması gibi gelişmeler sektördeki riskleri büyütüyor.
