Air India CEO'su Campbell Wilson, Airbus ve Boeing'in tedarik zinciri sorunları nedeniyle en az 4-5 yıl boyunca uçak teslimatlarında gecikmeler yaşanacağını öngörüyor. Bu durum, havacılık endüstrisinin kapasite artırma kabiliyetini olumsuz yönde etkilemeye devam edecek.
Zor koşullar havayolu şirketlerini etkiliyor
Compbell Wilson, 18 Mart'ta Skift India Forum'da yaptığı konuşmada, uçak üreticilerinin tedarik zinciri sıkıntılarının en az beş yıl daha sürebileceğini belirtti. Bu sorunlar arasında motor eksiklikleri, birinci sınıf ve business class koltukları ile diğer uçak parçalarının temininde yaşanan zorluklar yer alıyor.
Bu konuda havayolu şirketlerinin yapabileceği çok az şey olduğunu kaydeden Air India CEO'su, Air India'nın da diğer havayolu şirketleri gibi ‘koşulların kurbanı’ olduğunu ifade ediyor.
2024 yılında Air India, üçü eski Vistara filosundan olmak üzere toplam 15 uçak teslim aldı. Düşük maliyetli yan kurululuşu Air India Express ise 27 adet Boeing 737 MAX 8 uçağını filosuna kattı. Havayolu şirketinin halen A320neo, A350, 737 MAX, 787 ve 777X ailesinden oluşan toplam 523 uçak siparişi bulunuyor.
Karmaşık tedarik zinciri ortamı
2024 yılında 766 uçak teslimatı yapan Airbus hedeflenen 770 rakamına yaklaşılsa da önceden belirlenen 800 uçak hedefinin gerisinde kalındığını açıkladı. Airbus CEO'su Guillaume Faury, 2025'te şirketin ticari uçak programlarının artan üretim oranlarına odaklanacağını belirtti.
Pandemi, jeopolitik belirsizlikler ve yüksek faiz oranları gibi faktörlerin tedarikçileri zorladığını belirten Faury, ancak Airbus'ın tedarikçileriyle ikili görüşmeler yoluyla çözümler bulmaya çalıştığını belirtti. Tedarik zinciri sorunlarından kaynaklanan ek maliyetleri karşılamayacağını açıklayan Airbus, tedarikçilerin maliyet artışıyla mücadele etmesi gerektiğini vurguladı.
Boeing de benzer sorunlarla karşı karşıya
Boeing ise son dönemde tedarik zinciri sorunlarının yanı sıra içsel problemlerle de mücadele ediyor. 2024 yılında Alaska Airlines’ın 737 MAX 9 tipi uçağında yaşanan orta hava kapısının yerinden çıkması olayı ve 52 günlük Uluslararası Makine ve Havacılık İşçileri Sendikası (IAM) grevi, şirketin operasyonlarını olumsuz etkiledi.
Boeing CEO'su Kelly Ortberg, 2024'te şirketin 348 uçak teslim ettiğini, bunun 2023'teki 528 teslimata göre büyük bir düşüş olduğunu belirtti. Ortberg, şirketin GE Aerospace ile birlikte çalışarak hem üretim hem de motor bakım taleplerini karşılamak için çaba sarf ettiğini söyledi.
Boeing aynı zamanda 787 tipi uçaklarının bazı özelliklerinde, özellikle ısı dönüştürücülerinde ve premium kabinlerdeki koltuk entegrasyonlarında sertifikasyon sorunları yaşadı.
Ayrıca, Boeing'in 737 MAX 7, 737 MAX 10 ve 777X modelleri, ABD Federal Havacılık Dairesi (FAA) tarafından henüz sertifikalandırılmadı. Bu modellerin 2025 yılında sertifikasyon sürecinin tamamlanması Boeing için kritik bir öncelik olacak.