Otellere mutfak ve çamaşırhane kurulumu konularında danışmanlık hizmeti veren DM Danışmanlık’ın kurucusu ve Foodservices Consultants Society International (FCSI) üyesi Serdar Sağlamtunç bir otelin mutfak bölümünde çıkan yangında bu kadar çok insanın hayatını kaybetmesinin ve otelin küle dönmesinin kabul edilebilir olmadığını ifade ediyor.
“Bir otel mutfağı, restoran veya toplu yemek üreten bir mutfakta eğer gereken teknik önlem alınırsa yangın olmaz” diyen Sağlamtunç, sosyal medya hesabından şu noktaların altını çiziyor:
“İşin asıl temeline inelim. Mutfak bir endüstriyel alandır. Yani burada 7/24 üretim yapılabilir. Bu nedenle mutfaktaki cihazlar ve alt yapı böyle ağır çalışmaya dayanıklı planlanmak zorundadır. Mutfaklarda yakıcı elektrik ve gaz, yanıcı yağ çeşitleri bulunur. Eğer iyi bir mühendislik uygulanırsa burası sorunsuz ve yangın riski olmadan çalışır. Yağ depolama alanları, elektrik ve gaz kaynakları ve kullanılan cihazlar teknik ve mühendislik gerekliliğine göre planlanır ve montajı yapılırsa sorun yoktur.
Mutfakların işletimi aşamasında ise yemeklerin pişirildiği, enerji kullanan cihazların yangın riskinden korunması önemlidir. Yemeklerin pişirildiği cihazların üzerinde ise önemli bir cihaz vardır, davlumbaz. Mutfak yangınları bu cihazın plansız, hatalı yapısı ve mühendislik eksikliği nedeniyle oluşur.
Davlumbazın altında yer alan cihazlar ve davlumbazın içinin olası bir yangında korunması oldukça kolaydır. Hatta eğitimlere gelen mühendis meslektaşlarıma konuyu anlatırken, mutfak planlamasını bilen bir mühendis tarafından hazırlanan projenin uygulanması durumunda yangın olması mümkün değildir, dediğimde herkes irkilir. Hemen sorular gelir, peki neden yangınlar oluyor?
Davlumbaz kendi içinde pek çok koruyucu düzeneğe sahiptir. Pişirici cihazı doğrudan etki altına alacak düzenek, yağ filtresi arkasını ve bacayı kapsayacak farklı bir düzenek ve belli sıcaklıkta atacak sigorta. Bu önlemler alındığında yangın sıfırlanır.
Genelde iki farklı hata gözlemleriz. Ya sayılan önlemler alınmamıştır veya alınmış gibidir fakat işlevi yoktur.
Peki, bu nasıl olabilir?
Öncelikle davlumbaz; tipi, büyüklüğü, altındaki cihazların niteliği ilk önem verilecek detaydır. Bu bilgiye göre cihazın eni/boyu ve davlumbaza kadar olan yükseklik yani risk atmosferinin ölçümü önemlidir. Böylece cihazı koruyacak seçimler kolaylıkla yapılır. İkinci olarak, yağ filtresinin cinsi yağ toplama haznesi ve burada oluşan riskli atmosferi, hacmi söndürmeye yetecek püskürtücü seçimi önemlidir. Benzer şekilde davlumbaz ve baca bağlantısına konacak malzemenin tipi doğru seçilmelidir. Sigorta ise yine davlumbaz boyutu ve yükseklik ile ilgili detaylar sonucu hesaplanacak bir sıcaklık derecesine göre seçilmelidir.
Her davlumbaz için yangın söndürme tüpü ve düzeneği vardır ve bunun ara mesafesi önemlidir. Benzer şekilde hem tüpten davlumbaza hem davlumbaz içinde dağıtılan boruların çapları ve metal özellikleri kritik öneme sahiptir.
Burada sayılanlar tam olarak yerine getirildikten sonra her 6 bir ayda sistemin kontrolü, kimyasal söndürücü maddenin ömrü dikkat alınarak değiştirilmesi gerekecektir.
Teknik olmayanlar için biraz sıkıcı bir metin olabilir ancak bazı detayların toplum tarafından bilinmesi ve istenmesi de gereklidir. Diğer taraftan bir yangında yok olan bir tesis mi yoksa sayılan önlemler mi daha ucuzdur? İnsan ve can kaybından bahsetmiyorum bile çünkü onun telafisi asla yoktur.”